1. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις είναι για όλους
Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι ένα άτομο για να επισκεφθεί έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας θα πρέπει να πάσχει από κάποια ψυχική νόσο. Αυτό δεν ισχύει. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει το άτομο να λύσει απλά προβλήματα της καθημερινής του ζωής ή να υποστηρίξει το άτομο ώστε να αποτρέψει την επιδείνωση των προβλημάτων αυτών. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις μπορεί να είναι ωφέλιμες για τη διαχείριση προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε όλοι, είτε έχουμε κάποια ψυχική νόσο είτε όχι. Δεν υφίσταται η διάκριση μεταξύ ψυχικά μη υγιών και ψυχικά υγιών ατόμων. Όλοι αντιμετωπίζουμε καταστάσεις που επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία.
2. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις είναι εμπιστευτικές
Μερικά άτομα αποφεύγουν να επισκεφθούν έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας επειδή ανησυχούν μήπως αποκαλυφθούν τα προσωπικά τους δεδομένα σε τρίτους. Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να διαβεβαιώσουν αυτά τα άτομα ότι όλα όσα λέγονται μέσα στο δωμάτιο με τον επαγγελματία, παραμένουν εμπιστευτικά. Όλοι οι προσοντούχοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ακολουθούν τους κώδικες δεοντολογίας ορθής πρακτικής όπως αυτοί καθορίζονται από τον επαγγελματικό τους σύλλογο. Το απόρρητο των ατόμων διασφαλίζεται από τους κώδικες δεοντολογίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να ρωτάμε τον επαγγελματία σχετικά με τα προσόντα του και τον επαγγελματικό σύλλογο στον οποίο ανήκει. Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις όταν ένα άτομο βρίσκεται σε σαφή κίνδυνο, ο επαγγελματίας υποχρεούται διά νόμου να αποκαλύψει αυτές τις πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές για την προστασία του.
3. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις βασίζονται στην συνεργασία
Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας δεν είναι πλέον παθητικοί ακροατές. Αυτό μπορεί να συνέβαινε πριν από χρόνια όταν οι πρώτες ψυχολογικές παρεμβάσεις εφευρέθηκαν. Τώρα, συμμετέχουν ενεργά σε συζητήσεις με τους πελάτες τους. Μπορούν να τους βοηθήσουν να ανοιχτούν και να ξεκινήσουν μια συζήτηση. Αρχικά, ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου μπορεί κανείς να νιώσει τον σεβασμό και την αποδοχή του. Θα αναπτύξει έναν εποικοδομητικό διάλογο μαζί σου για να διερευνήσετε τις ανάγκες σου. Στην συνέχεια, θα συμφωνήσετε και οι δύο για τους στόχους που θα ήθελες να πετύχεις μετά από έναν αριθμό συναντήσεων μεταξύ σας.
4. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις δεν είναι ατελείωτης διάρκειας
Υπάρχει η ιδέα ότι οι ψυχολογικές παρεμβάσεις πρέπει να συνεχίζονται με τα ίδια άτομα για χρόνια. Αυτό δεν αληθεύει καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των νέων ψυχολογικών παρεμβάσεων προορίζονται για βραχυπρόθεσμη διάρκεια. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες κάθε ατόμου και τη φύση του προβλήματος τους που μπορούν να καθορίσουν την διάρκεια της παρέμβασης. Έχεις την ελευθερία να συζητήσεις με τον επαγγελματία για τη διάρκεια της παρέμβασης και να εκφράσεις πόσο καιρό θα ήθελες να συνεχίσεις. Ιδανικά, οι ψυχολογικές παρεμβάσεις μπορεί να διαρκέσουν για μερικές συνεδρίες εντός λίγων μηνών, αλλά πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις.
5. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις δεν εστιάζονται μόνο στο παρελθόν
Μερικά άτομα πιστεύουν ότι το μόνο πράγμα που πρόκειται να συζητήσουν με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας είναι το παρελθόν τους. Αυτός είναι και ο λόγος που κάποιοι διστάζουν να επισκεφτούν τον επαγγελματία διότι δεν θέλουν το κύριο μέρος της ψυχολογικής παρέμβασης να είναι η εξερεύνηση του παρελθόντος τους. Δεν είναι μονόδρομος να επικεντρωθείς σε μια συγκεκριμένη περίοδο που πέρασε και αυτό που έχει σημασία είναι η καλή ψυχική κατάσταση σου στο παρόν. Δεν υπάρχει πιο πολύτιμος χρόνος από την παρούσα στιγμή. Έχεις την ελευθερία να μιλήσεις περισσότερο για το παρόν και το μέλλον παρά για το παρελθόν.
6. Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις δεν γίνονται λόγω αδυναμίας
Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι τα άτομα που ακολουθούν ψυχολογικές παρεμβάσεις τείνουν να έχουν αδυναμίες, κάτι που δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Τα άτομα που αποφασίζουν να επισκεφτούν έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας έχουν τη δύναμη να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα τους. Αυτοί που αφήνουν πίσω τους την άρνησή τους, είναι πρόθυμοι να βελτιώσουν τη ψυχική τους υγεία. Επομένως, το πρώτο βήμα είναι να αποφασίσεις και να επισκεφθείς μια επαγγελματικήτία ψυχικής υγείας και να μπορέσεις να νιώσεις τα οφέλη της ψυχολογικής παρέμβασης. Όλοι πρέπει να θυμόμαστε ότι ενώ νοιαζόμαστε για τη σωματική μας υγεία και επισκεπτόμαστε άλλους επαγγελματίες υγείας, το ίδιο θα πρέπει να κάνουμε και για την ψυχική μας υγεία.
Χρίστος Ζένιος (Υποψήφιος Διδάκτωρ)
Ψυχοθεραπευτής - Ψυχολόγος - Σύμβουλος - Εκπαιδευτής
Επικεφαλής των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας του Curis Network
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: psychology@curisnetwork.com